BALIKESİR’in Savaştepe ilçesine bağlı kırsal Sarıbeyler Mahallesi’nde yaşayan Fatma Erdil (54), coğrafi işaret tescili yapılan Çanakkale ve Kurtuluş savaşlarına katılan askerlere besleyici, lezzetli ve dayanıklı gıda sağlayabilmek amacıyla üretilen ‘Savaştepe Sarıbeyler Seferberlik Çöreği’nin hikayesini anlatıp, yapım aşamalarını gösterdi. Erdil, en büyük özelliğinin 100 yıllık kök mayadan üretilmesi olduğunu söyledi.
Balıkesir‘in Savaştepe ilçesine bağlı kırsal Sarıbeyler Mahallesi yapılan ‘seferberlik çöreği’ tescillendi. Çanakkale ve Kurtuluş savaşlarına katılan askerlere besleyici, lezzetli ve dayanıklı gıda sağlayabilmek amacıyla üretilen seferberlik çöreği, Savaştepe ve Balıkesir Büyükşehir belediyelerinin girişimleri sonucunda Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılan tescil başvurusunun ardından ‘Savaştepe Sarıbeyler seferberlik çöreği’ adıyla tescillendi. Muharebe yıllarında bölge halkının bir araya gelerek topladığı un, yoğurt, zeytinyağı, şeker ve tarhana mayasıyla hazırladığı seferberlik çöreği, yuvarlak şekil verilerek yıkanmış susama bulanıp odun ateşinde pişirildikten sonra serin bir yerde kurutularak 2-3 ay bozulmadan saklanabilecek hale getirilerek üretiliyor.
‘100 YILLIK MAYADAN ÜRETİLİYOR’
1995 yıldan bu yana Savaştepe’de Sarıbeyler Seferberlik Çöreği üretimi yapan Fatma Erdil, çöreğin yapım aşamalarını anlattı. Sarıbeyler Seferberlik Çöreği’nin en büyük özelliğinin 100 yıllık kök maya olduğunu söyleyen Erdil, “Bu maya annelerimiz, ninelerimizden bize kadar ulaşan bir maya. Bu çörek iki kabuktur. Ekşi mayayla üretilir. Peksimet gibi kurur. 3 ay, 5 ay küflenmeden, bozulmadan durur. Önce akşamdan ekşi mayamızı hazırlarız. 100 yıldan bu yana gelen kök mayamızı hep saklarız. Bu kök mayayı hep tazeleriz. Bizim her şeyimiz topraktan kalkar. Hiçbir şeyi satın almayız. Tarhanamızı yaparız. Bu çöreğin ekşi mayasının içinde de tarhanamız vardır. 1 tabak tarhanamızı ıslarız. 1 bardak zeytinyağı, 2 çorba kaşığı şeker ve bir bardak şeker ve annelerimizden bize kadar gelen kök mayamızı bu malzemeler ve un ile buruşturur, ekşi mayamızı tazeler ve üretiriz. Daha sonra yoğrulan hamurla ekşi mayamızı buluşturur yoğururuz” dedi.
‘KÖYÜN TÜM ERKEKLERİ ASKERE GİTTİ’
Kurtuluş Savaşı’nda döneminde köydeki bütün erkeklerin askere gittiğini söyleyen Erdil, “Bizim köyümüzde hiç erkek kalmamış. Herkes savaşa gitmiş. O zamanlarda Ayhan Ayşe köyümüzde ayanlık yapmış. Onun organizasyonunda çörekler hazırlanmış. Bu çörek bozulmadığı için askere gidenlerin ardından eşeklere bu çöreği sarmışlar ve askerlere bu çöreği götürmüşler. Bu Sarıbeyler çöreğinin adı ondan Seferberlik Çöreği kalmış. Bizim hiçbir şeyimiz çöreksiz olmaz. Çöreğimizi kuruturuz. Kuruttuktan sonra 5 ay boyunca bozulmadan kalır. Tekrar tüketmek için çöreğimizi su ile ıslar tekrar ısıtırsak ilk gün ki halini alır” ifadelerini kullandı.
‘TANITIM İÇİN KARGOYLA GÖNDERİYORUZ’
Sarıbeyler Seferberlik Çöreği’nin coğrafi işaret almasıyla ilgili konuşan Savaştepe Belediye Başkanı Turhan Şimşek de “Bölgemize özgü bir çörek. Hem Büyükşehir belediyemiz, hem de Savaştepe Belediyesi olarak bizim taleplerimiz doğrultusunda yeni coğrafi işaret aldık. Biz de bu ürünümüzün tanıtılması için elimizden geleni yapıyoruz. Türkiye’nin her yerine kargoyla gönderimi yapılıyor” diye konuştu.
